Η Σπουδαιότητα του Παιχνιδιού

Σύμφωνα με το άρθρο 31 του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να παίζουν. Το αυθόρμητο παιχνίδι είναι απόλυτα υγιές και φυσιολογικό για αυτά. Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα μέσω του παιχνιδιού γιατί όλοι οι αναπτυξιακοί τομείς ενισχύονται θετικά. Σύμφωνα με έρευνες, το παιχνίδι υποστηρίζει τη φυσιολογική κοινωνικοσυναισθηματική, σωματική, γνωστική, γλωσσική ανάπτυξη καθώς επίσης και τις δεξιότητες γραφής και ανάγνωσης (Ginsburg, 2007 & Packer Isenberg & Quinsberry, 2002). Επίσης, αξίζει να αναφερθεί ότι μέσω του παιχνιδιού, τα παιδιά ενισχύουν την δεξιότητα τη αυτορρύθμισης, δηλαδή την διαδικασία με την οποία ενεργοποιούν και συντηρούν γνώσεις, συμπεριφορές και συναισθήματα (Zimmerman, 1989).

Τα Οφέλη του Παιχνιδιού στην Ανάπτυξη του Παιδιού

·         Το Παιχνίδι, ενισχύει την δημιουργικότητα των παιδιών και την επίλυση προβλημάτων (problem-solving).

·         Το Παιχνίδι, συμβάλλει στην ανάπτυξη της αυτορρύθμισης και των κοινωνικών δεξιοτήτων όπως η εναλλαγή σειράς, η συνεργασία, η τήρηση κανόνων, η ενσυναίσθηση και τα κίνητρα.

·         Τα παιδιά που συμμετέχουν σε δραστηριότητες, που εμπεριέχουν κοινωνικό και θεατρικό παιχνίδι, είναι σε θέση να αντιληφθούν πιο εύκολα τις πεποιθήσεις των άλλων και θεωρούνται κοινωνικά και διανοητικά πιο ικανά από τα άλλα παιδιά. 

·         Το υπαίθριο παιχνίδι βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν την σωματική τους ευεξία, την προσοχή, την επίλυση των συγκρούσεων με συνομήλικους, τον συντονισμό των κινήσεων, την φυσιολογική ανάπτυξη των μυών και ο κίνδυνος παχυσαρκίας μειώνεται.

·         Τα παιδιά που συμμετέχουν σε παιχνίδια ρόλων - role play, βασιζόμενα στα γεγονότα που συμβαίνουν τριγύρω τους (στο σχολείο, στο σπίτι, στο φροντιστήριο, στην τηλεόραση, στην γειτονιά κ.α.), είναι πιο ικανά στο να κατανοούν μια ιστορία και να αναπτύσσουν πιο δυνατή τη ‘θεωρία του νου’ – την ικανότητα δηλαδή να αντιλαμβάνονται ότι οι άλλοι έχουν διαφορετικά συναισθήματα, ιδέες, απόψεις και πεποιθήσεις.

Κανελλέας Παναγιώτης

Λογοθεραπευτής

Μ.Α. Αναπτυξιακό και Θεραπευτικό Παιχνίδι

 

 

 ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ; ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΩ;

(ΗΛΙΚΙΕΣ 2-4 ΕΤΩΝ)

Στην ηλικία των 2 ετών, δεν είναι εύκολο να πούμε εάν όντως ένα παιδί χρειάζεται λογοθεραπεία, γιατί είναι φυσιολογικό τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία να μην έχουν καθαρή άρθρωση και να συναντούν δυσκολίες στην δημιουργία προτάσεων. Συγκεκριμένα, πολλά παιδιά σε αυτό το αναπτυξιακό στάδιο αντικαθιστούν τα φωνήματα «φ» σε «θ» και «δ» σε «β» (‘φέλω’ αντί για ‘θέλω’ και ‘βάσος’ αντί για ‘δάσος’). Επίσης, τα φωνήματα «λ» και «ρ» σε «γ» (‘μολύβι’ σε μογίβι’).

Σύνηθες λάθη συναντώνται και σε λέξεις όπου εμπεριέχουν σύμφωνα το ένα δίπλα στο άλλο, για παράδειγμα (‘αχάδι’ από ‘αχλάδι’). Ακόμα, τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία είτε προσθέτουν, είτε αφαιρούν φωνές ή συλλαβές σε πολυσύλλαβες λέξεις.

Πρέπει να βεβαιωθείτε πως η ομιλία του παιδιού σας, βελτιώνεται καθώς αναπτύσσεται. Από την ηλικία των 3 ετών, τα περισσότερα από αυτά που λέει το παιδί, θα πρέπει να είναι κατανοητά, στα άλλα μέλη της οικογένειας, καθώς επίσης και σε τρίτους (φίλους – γνωστούς). Παρόλα αυτά, εάν το παιδί έχει καθυστερήσει να πει τις πρώτες του λέξεις ή προτάσεις, ή δεν μιλάει καθόλου, θα πρέπει να υπάρξει άμεση αξιολόγηση από κάποιο ειδικό. Αρχικά, θα πρέπει να αποκλείσετε το ενδεχόμενο, το παιδί να έχει προβλήματα ακοής, κάνοντας ένα ακουόγραμμα σε κάποιον ωτορινολαρυγγολόγο.   

Συγκεκριμένα θα πρέπει να επισκεφθείτε έναν λογοθεραπευτή, εάν το παιδί σας κάνει κάποια από τα παρακάτω:

·         Λανθασμένη εκφορά των φωνηέντων.

·         Κατά την ομιλία να χρησιμοποιεί κυρίως φωνήεντα, παραλείποντας τα σύμφωνα ανάμεσα στις λέξεις, για παράδειγμα «η» αντί για «ήλιος».

·         Να προφέρει μόνο λέξεις και όχι φράσεις ή προτάσεις κατά την ομιλία του.

·         Να έχει φτωχό λεξιλόγιο.

·         Να μην δείχνει τα αντικείμενα που του ζητάτε μέσα σε ένα βιβλίο ή παραμύθι. Για παράδειγμα, όταν του πείτε «δείξε μου την γάτα» και το παιδί σας αλλάζει σελίδα ή επαναλαμβάνει την φράση που είπατε. Ουσιαστικά δεν σας δείχνει το ζωάκι που του ζητήσατε.

·         Απαντώντας μια ερώτηση, επαναλαμβάνοντας μέρος αυτής. Για παράδειγμα εάν του πείτε «θέλεις να πιείς γάλα;» και σας απαντήσει «…πιεις γάλα», αντί να σας γνέψει με το κεφάλι ή να σας απαντήσει «ναι» (αυτό αποκαλείται ηχολαλία και είναι ένα από τα χαρακτηριστικά του αυτισμού).

·         Να μην ακολουθεί απλές οδηγίες και να μην καταλαβαίνει τις προθέσεις, όπως κάτω, πάνω. Για παράδειγμα, δεν ανταποκρίνεται εάν του πείτε «Η μπάλα είναι πίσω σου».

·         Να μην παίρνει πρωτοβουλία για αλληλεπίδραση.

·         Να μην μιμείται.

·         Να μην αντιδρά σε εκφράσεις προσώπου και σε διαφορετικό τόνο φωνής καθώς επίσης, να μην κάνει σχόλια και να μην ζητά βοήθεια όταν θέλει να φτάσει ένα αντικείμενο.

·         Να δυσκολεύεται να χρησιμοποιήσει αντωνυμίες, όπως «αυτός, αυτή».

·         Να μην χαιρετά ή να μην αντιδρά σε παιχνίδια όπως το peek-a-boo (κρυφτό με τα μάτια και τα χέρια).

·         Να συγχέει το φύλο: «Αυτός με χτύπησε» ενώ απευθύνεται στην αδερφή του.

·         Να κολλάει η ομιλία του, δηλαδή να παρουσιάζει δυσρυθμίες στην ομιλία του, όπως επαναλήψεις συλλαβών, λέξεων ή μπλοκαρίσματα ή «τραβήγματα» φωνών (ββββ-βάρκα).

·         Να μην παρατηρείτε καμία γλωσσική εξέλιξη καθώς μεγαλώνει.

Πρέπει να τονίσουμε πως το κάθε παιδί έχει το δικό του αναπτυξιακό δυναμικό και δεν παρουσιάζει τα ίδια γλωσσικά χαρακτηριστικά με τα άλλα παιδιά της ηλικίας του. Παρόλα αυτά η έγκαιρη λογοθεραπευτική διάγνωση και παρέμβαση είναι πολύ σημαντική κυρίως για τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας. Εάν έχετε παρατηρήσει πως το παιδί παρουσιάζει ορισμένα από τα παραπάνω χαρακτηριστικά, μη διστάσετε να συμβουλευτείτε έναν λογοθεραπευτή.

Κανελλέας Παναγιώτης

Λογοθεραπευτής

Μ.Α. Αναπτυξιακό και Θεραπευτικό Παιχνίδι

ΓΡΑΦΟΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΔΥΣΓΡΑΦΙΑ

 

 

Απαραίτητες δεξιότητες για το γράψιμο είναι η οπτική αντίληψη (π.χ. η διάκριση εικόνας- φόντου, η σταθερότητα φορμών, το οπτικό κλείσιμο), ο χωρικός προσανατολισμός (η ικανότητα εκτίμησης του χώρου, η οργάνωση, η συμμετρία, η κατευθυντικότητα), η ευλυγισία, η ροή και ο ρυθμός καθώς και ο στασικός έλεγχος του σώματος. Αξίζει να τονιστεί ότι ο ώμος, ο αγκώνας, ο πήχης, ο καρπός και τα δάχτυλα αποτελούν ένα σύστημα και ότι αν ένα από αυτά δεν λειτουργεί σωστά τότε αφενός επηρεάζονται και τα υπόλοιπα και αφετέρου επηρεάζεται και το γράψιμο. Τέλος, στο γράψιμο καθοριστικό ρόλο έχουν τα αισθητηριακά συστήματα (απτικό, αιθουσαίο, ιδιοδεκτικό, ακουστικό, οπτικό).

Ποια είναι όμως τα σημάδια που παρατηρούνται? H δυσχέρεια στη γραφοκινητικότητα είναι εμφανής από την ανώριμη σύλληψη μολυβιού (δηλ. παλαμιαία σύλληψη = σύλληψη με σφιγμένο χέρι στη μέση του μολυβιού μετά τα 2 έτη, η τετραποδική σύλληψη = σύλληψη με 4 δάχτυλα μετά τα 3 έτη, όταν ο αντίχειρας είναι τυλιγμένος ή αντίθετα σκεπασμένος σε σχέση με τα υπόλοιπα δάχτυλα, όταν τα δάχτυλα είναι σε υπερ-εκτατική θέση ή σε υπτιαστική θέση), τη λάθος τοποθέτηση του χεριού στο μολύβι είτε πολύ ψηλά είτε πολύ χαμηλά, τη θέση του καρπού όταν αντί για μέση θέση κάποιες φορές είναι σε κάμψη (λυγισμένος). Πολύ συχνά το παιδί κρατάει το κεφάλι του όταν γράφει ή το γέρνει αρκετά προς τα δεξιά ή αριστερά. Ένα ακόμα σημάδι είναι οι συγκινησίες π.χ. να κουνά τη γλώσσα του ανάλογα με το γράψιμο του. Το αργό γράψιμο ή κακή ταχύτητα γραφής, οι αχνές γραμμές ή οι πολύ έντονες αποτελούν επίσης ενδείξεις δυσγραφίας. Άλλες επιπρόσθετες εκδηλώσεις δυσκολίας είναι όταν το παιδί δεν έχει κατακτήσει πλευρίωση (δεν έχει αποφασίσει με ποιο χέρι θα γράφει ) μετά τα 4 έτη ή η θέση του κορμού ή γενικότερα του σώματος δείχνει υποτονική (ξαπλώνει στο τραπέζι, γέρνει στα πλάγια καθώς γράφει). Χαρακτηριστικά είναι τα γράμματα που είτε είναι εξαιρετικά μεγάλα είτε εξαιρετικά μικρά, οι λέξεις είναι μισοτελειωμένες, καθρεπτική γραφή, αντιστροφές, ανακατεύει τα κεφαλαία με τα μικρά, δεν υπάρχει διαχωρισμός γραμμάτων με αριθμούς, οι αποστάσεις μεταξύ γραμμάτων ή λέξεων είναι ασταθείς, οι λέξεις δεν βρίσκονται πάνω στις γραμμές, το γραπτό είναι κατηφορικό, το παιδί κοιτάζει το χέρι του όταν γράφει ή μιλάει στον εαυτό του.

Η αξιολόγηση της εικόνας του παιδιού γίνεται ανάλογα με την ηλικία του. Σε μικρότερα παιδιά αξιολογούμε τη ζωγραφική του (αυθόρμητη, κατόπιν οδηγίας αλλά και έπειτα από αντιγραφή- υπόδειγμα). Σε μεγαλύτερη ηλικία βλέπουμε τη γραφή του σε αυθόρμητη μορφή, κατόπιν υπαγόρευσης  αλλά και έπειτα από αντιγραφή.

Για την αντιμετώπιση λοιπόν της δυσγραφίας δεν εστιάζουμε μόνο στο γράψιμο αλλά και στο σώμα ώστε να το ενδυναμώσουμε, να του δώσουμε τα σωστά στασικά πρότυπα (η έλλειψη τους επεμβαίνει στη φυσιολογική ανάπτυξη) και να βοηθήσουμε το παιδί να αποκτήσει εικόνα σώματος. Ρυθμίζουμε το επίπεδο διέγερσης (κατάλληλο επίπεδο εγρήγορσης ανά περίσταση ) όπως επίσης ενθαρρύνουμε τον εμπλουτισμό του ιδεασμού ( είναι η ικανότητα να παράγω νέες ιδέες ή να συνδυάσω αντικείμενα με νέους τρόπους ) και το σχεδιασμό της κίνησης του παιδιού.

Άρα, συνοψίζοντας  η διαδικασία έχει ως εξής : η σύλληψη της ιδέας, το μέρος του σώματος αλλά και η στήριξη του σώματος, το μολύβι αλλά και οι ενδεχόμενες προσαρμογές σε αυτό (λαβές), η επιφάνεια εργασίας (πίνακας, χαρτί κλπ) και το που θα βρίσκεται (στο τραπέζι, στον τοίχο, σε κεκλιμμένο επίπεδο κλπ).   

 

Αποστολάτου    Ιφιγένεια

Εργοθεραπεύτρια

Αναπτυξιακή δυσπραξία

 

Τι είναι η δυσπραξία; Eίναι μια διαταραχή ή ανωριμότητα των μηχανισμών της κίνησης: συνδεόμενο με αυτό μπορεί να υπάρξουν προβλήματα της γλώσσας, της αντίληψης και της σκέψης. Μια ανωριμότητα του εγκεφάλου με αποτέλεσμα τα μηνύματα δεν μεταδίδονται σωστά στο σώμα.

 

 

Άλλα ονόματα.  Σύνδρομο Αδέξιου παιδιού, Αναπτυξιακή Διαταραχή Συντονισμού  (DCD), αντιληπτικο-κινητική δυσλειτουργία, κινητική  μαθησιακή δυσκολία.
Κίνηση. Αδρές και Λεπτές κινητικές ικανότητες είναι δύσκολο να κατακτηθούν, δύσκολο να διατηρήσει και να γενικεύσει, και διστακτική και αμήχανη εκτέλεση.
Γλώσσα. Η άρθρωση μπορεί να είναι ανώριμη ή ακόμα και ακατάληπτη τα πρώτα χρόνια. Η ομιλία μπορεί να αναπτύσσεται μειωμένα ή αργά.

Αντίληψη. Υπάρχει μια φτωχή κατανόηση των μηνυμάτων που μεταφέρουν οι αισθήσεις και δυσκολία στην μετεγκατάσταση αυτών των μηνυμάτων σε δράσεις.

Σκέψη. Ένα δυσπραξικό παιδί με μέσο δείκτη νοημοσύνης πιθανότατα έχει μεγάλη δυσκολία στο σχεδιασμό και στην οργάνωση των σκέψεων του- ιδεών του. Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες μέτριας σοβαρότητας μπορεί να έχουν αυτά τα προβλήματα σε εκτεταμένο βαθμό.

Αιτία. Για τα  περισσότερα παιδιά δεν υπάρχει κάποια γνωστή αιτία, παρόλο που υπάρχει η σκέψη για την ύπαρξη μιας ανωριμότητας στην ανάπτυξη των νευρώνων στον εγκέφαλο παρά για εγκεφαλική βλάβη. Τα δυσπραξικά παιδιά δεν παρουσιάζουν  καμία κλινική νευρολογική ανωμαλία ώστε να εξηγεί την κατάσταση.

 

 

Πώς μπορώ να αναγνωρίσω ένα παιδί με δυσπραξία;

 

 

Προσχολική ηλικία

 

 

       Ιστορικό πρόσφατων κεκτημμένων αναπτυξιακών σταδίων π.χ. ρολλάρισμα, καθιστή θέση, βάδιση και ομιλία.

       Φτωχός κινητικός συντονισμός.

       Πιθανή ευαισθησία στην αφή ή στον ήχο.

       Μπορεί να μην τρέχει, αναπηδά ή πηδά.

       Δυσκολία στον ύπνο.

       Φαίνεται να μην είναι ικανό να μάθει κάτι ενστικτωδώς αλλά θα πρέπει να «μάθει» δεξιότητες.

       Δυσκολία στο τρόπο ντυσίματος ή σίτισης.

       Αργό και διστακτικό στις περισσότερες του δράσεις.

       Φτωχή σύλληψη μολυβιού.

       Δεν μπορεί να κάνει παζλ ή παιχνίδια κατηγοριοποίησης.

       Η ζωγραφική του είναι ανώριμη.

       Δεν κατανοεί χωρικές έννοιες (μέσα, πάνω, μπροστά από κλπ.).

       Δυσκολία να πιάσει ή να πετάξει μπάλα

       Συχνά αγχώνεται ή μπερδεύεται/ χάνεται (συναισθηματικά προβλήματα ή δυσκολία στη συμπεριφορά).

       Κάνει δύσκολα φίλους ή αδυνατεί να κρίνει πώς να συμπεριφερθεί σε μια παρέα.

 

 

 

Σχολική ηλικία

 

 

 

       Όλα τα προβλήματα της προσχολικής ηλικίας εξακολουθούν να υπάρχουν με ελάχιστη ή καθόλου βελτίωση.

       Το παιδί παρουσιάζει χαμηλή απόδοση στην τάξη αλλά σημαντικά καλύτερη εικόνα σε έναν προς έναν αλληλεπίδραση.

       Η συγκέντρωση του είναι φτωχή και το παιδί αντιδρά σε όλα τα ερεθίσματα χωρίς διάκριση.

       Μπορεί να έχει δυσκολία στα μαθηματικά, στην ανάγνωση και στο συλλαβισμό.

       Μεγάλη δυσκολία μπορεί να υπάρξει κατά την αντιγραφή από τον πίνακα.

       Το γράψιμο είναι κοπιώδες και ανώριμο.

       Δυσκολία στη μνήμη και/ ή στην ακολουθία οδηγιών.

       Γενικά φτωχή οργάνωση.

 

 

 

 

 

Η πρόγνωση είναι συνήθως καλή, παρόλο που η δυσπραξία δεν θεραπεύεται, το παιδί θα ωριμάσει και θα βελτιωθεί σε κάποιους τομείς. Μπορεί να βοηθηθεί σε ένα μεγάλο βαθμό με την κατάλληλη και εξατομικευμένη θεραπευτική παρέμβαση  ώστε να ανταπεξέλθει στις συνεχόμενες προκλήσεις του περιβάλλοντος του.

 

 

 

Θεραπεία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης - Παιδιατρική εργοθεραπεία

 

 

 

 

 

 

 

Οι 7 αισθήσεις μας

 

 

 

 

Αυτισμός και Αισθητηριακή Ολοκλήρωση

 

Η διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή είναι ένας όρος στον οποίο περιλαμβάνεται ο αυτισμός, οποιαδήποτε αναπτυξιακή διαταραχή, η οποία δεν μπορεί να καθοριστεί με διαφορετικό τρόπο και το σύνδρομο Asperger. Ο αυτισμός είναι μια  νευροαναπτυξιακή διαταραχή . Ο αυτισμός έχει ισχυρή γενετική βάση. Πολυπλοκότητα προκύπτει λόγω της αλληλεπίδρασης μεταξύ πολλών γονιδίων, το περιβάλλον, και επιγενετικών παραγόντων που δεν αλλάζουν το DNΑ , αλλά σε συνδυασμό με την κληρονομική επιβάρυνση  επηρεάζεται η έκφραση του γονιδίου . Υπάρχουν ισχυρά συγκλίνουσες επιστημονικές ενδείξεις ότι τα συμπτώματα των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού προκύπτουν από διάχυτη μειονεξία στην ανάπτυξη διάφορων λειτουργιών του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ).

Τα συμπτώματα γίνονται εμφανή σταδιακά μετά την ηλικία των έξι μηνών ενώ δείχνουν να έχουν καθιερωθεί από την ηλικία δύο ή τριών ετών. Δεν  διακρίνεται από ένα μόνο σύμπτωμα, αλλά με μια χαρακτηριστική τριάδα συμπτωμάτων: προβλήματα στην κοινωνική αλληλεπίδραση, βλάβες στην επικοινωνία,  περιορισμένα ενδιαφέροντα και επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά. Άλλες πτυχές, όπως η δυσκολία στη σίτιση, είναι επίσης κοινές, αλλά δεν είναι απαραίτητες για τη διάγνωση. Φαίνεται να υπάρχουν περιορισμένες δεξιότητες στο παιχνίδι, μια ασυνήθιστη απασχόληση με συγκεκριμένες συνήθειες στο παιχνίδι και αντίσταση στην αλλαγή. Το παιδί μπορεί να είναι ασυνήθιστα υπερευαίσθητο σε συγκεκριμένα είδη αισθητηριακών ερεθισμάτων του περιβάλλοντος.

Μια από τις επικρατέστερες και έγκυρες θεραπευτικές προσεγγίσεις είναι η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση (Α.Ο.). Η αισθητηριακή ολοκλήρωση είναι μια νευροβιολογική διαδικασία που οργανώνει τις αισθήσεις από το σώμα και το περιβάλλον. Καθιστά δε δυνατή την αποτελεσματική χρήση του σώματος μέσα στο περιβάλλον. Μιλάμε λοιπόν για επεξεργασία πληροφοριών. Το νευρικό μας σύστημα δέχεται συνεχώς μια πλειάδα ερεθισμάτων, τα οποία ερμηνεύονται, σχετίζονται μεταξύ τους και ενοποιούνται. Η Ayres (1972) περιέγραψε την αισθητηριακή ολοκλήρωση ως τη μετατροπή της πληροφορίας του ΚΝΣ σε δράση- πράξη. Υποστήριζε ότι παρέχοντας εμπλουτισμένες αισθητηριακές ευκαιρίες (στο επίπεδο του εγκεφαλικού στελέχους) και διεγείροντας το κίνητρο του παιδιού μέσω του λιμπικού συστήματος με την “just right” αισθητικοκινητική πρόκληση, το παιδί γενικεύει υψηλότερου επιπέδου προσαρμοστικές αντιδράσεις και ανταπεξέρχεται σε προκλήσεις της καθημερινής ζωής.

Η ανάπτυξη ξεδιπλώνεται ως η αλληλεπίδραση μεταξύ γενετικών, παθολογικών, σωματικών ικανοτήτων και περιβαλλοντικών επιρροών. Ομοίως, η ικανότητα του παιδιού να προωθήσει την αισθητηριακή πληροφορία αναπτύσσεται καθώς οι ικανότητες του εμφανίζονται και επηρεάζονται από τον πολιτισμό, το περιβάλλον, τη φροντίδα και την κοινωνική υποστήριξη. Ενώ το παιδί αντιλαμβάνεται, επεξηγεί- μεταφράζει, αναλύει και ολοκληρώνει την αισθητηριακή πληροφορία αποκτά γνώση για το σώμα του και το περιβάλλον γεγονός που δομεί μια σημαντική βάση για μάθηση και ανάπτυξη. « Η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση είναι η οργάνωση της αίσθησης για χρήση». Η Ayres τόνιζε ότι η αντίληψη και η γνώση είναι σημαντικές για την ικανότητα κάποιου ατόμου να συγκεντρωθεί, να μάθει, να σχεδιάσει/ προγραμματίσει και να κάνει πράγματα. Με άλλα λόγια, να εμπλακεί σε λειτουργικές, ουσιώδεις, προσαρμοστικές συμπεριφορές ή δραστηριότητες.

Συχνές Συμπεριφορές ή Δυσκολίες που σχετίζονται με την Α.Ο. :

·         Δυσκολία στο να πάρουν πρωτοβουλία και να διατηρήσουν μια κοινωνική αλληλεπίδραση και σχέση

·         Επικοινωνιακά ελλείμματα, συμπεριλαμβάνοντας την καθυστέρηση ομιλίας ή την ηχολαλία

·         Επαναλαμβανόμενο στερεοτυπικό παιχνίδι

·         Συχνά να εστιάζει οπτικά

·         Δυσκολία στο επίπεδο διέγερσης (εμφάνιση ετοιμότητας και ικανότητας αντίδρασης και ανταπόκρισης σε ερεθίσματα από το περιβάλλον)

·         Γνωστικές ελλείψεις- φτωχή ακαδημαϊκή απόδοση

·         Σύγχυση για την αιτία και τις συνέπειες της συμπεριφοράς

·         Φτωχή κοινωνική συμμετοχή

·         Δυσκολία σε προσαρμοστικές αντιδράσεις (προσαρμοστική αντίδραση είναι μία κατάλληλη δράση στην οποία ένα άτομο ανταποκρίνεται επιτυχώς σε μία περιβαλλοντική απαίτηση. Η προσαρμοστική αντίδραση απαιτεί καλή αισθητηριακή ολοκλήρωση και διεργασία)π.χ. σίτιση, τουαλέτα και άλλες δεξιότητες καθημερινής ζωής

·         Επαναλαμβανόμενες και πιθανώς αυτοτραυματικές συμπεριφορές και ενδιαφέροντα που περιορίζουν την ικανότητα του παιδιού να μάθει και να συνυπάρξει με συνομήλικους.

 

Ποιες ενδείξεις μας οδηγούν ώστε να επιλέξουμε την Αισθητηριακή Ολοκλήρωση ως θεραπευτική παρέμβαση?

·         Ανικανότητα να διαχειριστεί μια απροσδόκητη ή έντονη αίσθηση

·         Εξαιρετικά υπερευαίσθητη εικόνα

·         Ανασφάλεια στη βαρύτητα (δυσανασχετεί όταν τα πόδια του απομακρύνονται από το έδαφος ή απεχθάνεται το κεφάλι του είναι αναποδογυρισμένο->κωλοτούμπες)

·         Απτική αμυντικότητα (π.χ. αποφεύγει να λερώνεται ή να περπατάει ξυπόλυτο ειδικά στην άμμο ή στο γρασίδι)

·         Ακουστική αμυντικότητα (π.χ. καλύπτει τα αυτιά του με τα χέρια του προκειμένου να προφυλαχθεί από τον ήχο)

·         Δυσκολία στο κινητικό προγραμματισμό ( φτωχή ικανότητα παραγωγής νέων ιδεών για παιχνίδι, ανοργάνωτη εικόνα, δεν ολοκληρώνει ανεξάρτητο ρουτίνες καθημερινής ζωής, φτωχή μίμηση κυρίως γκριμάτσες του στόματος και του προσώπου)

 

Στόχος της Α.Ο. είναι να ενισχύσει την οργάνωση της συμπεριφοράς, να βελτιώσει την ανατροφοδότηση του σώματος, να βοηθήσει το παιδί να δώσει νόημα στην αίσθηση, να παρέχει έδαφος στην πράξη (η ικανότητα κατανόησης, σχεδιασμού και ακολουθίας της σειράς που απαιτείται για μία νέα ή διαφορετική δράση ), να ενθαρρύνει την κοινωνική αλληλεπίδραση και να εντάξει τις αισθητηριακές ανάγκες του παιδιού στην καθημερινότητα.

Αποστολάτου Ιφιγένεια

Εργοθεραπεύτρια